سوسن چلچراغ

گزارش پیمایش روستای بربن- داماش گیلان (دیدن سوسن چلچراغ)

با سلام خدمت همه طبیعت مردان و کوهنوردان

جمعه گذشته مورخ 27 خرداد ماه 1390 خورشیدی به اتفاق 19 نفر از دوستان به سرگروهی آقا بهزاد و راهنمایی یکی از عزیزان از روستای لوشان به هدف دیدن گل سوسن چلچراغ که فقط در دو نقطه از جهان می روید ، اولی استان گیلان روستای داماش و دومی جمهوری آذربایجان راهی استان گیلان شدیم. این گل با درازای  نزدیک به یک متر با نام بومی- ملی سوسن چلچراغ  از تیره لی لیوم (Lilium) با نام علمی Lilium ledebourii در ماه های خرداد و تیر گل می­دهد. از آنجا که شکوفه‌های این گل با رنگ سفید به صورت واژگون باز می‌شوند نام سوسن چلچراغی را به خود گرفته است. انتهای گلبرگهای آن پوشیده از دانه‌های برجسته و پرچم‌های بسیار بلند است.

در سال ۱۳۵۴ گیاه‌شناسی به نام لدربوری در بخش عمارلو (گیلان) روستای داماش موفق به شناسایی این گونه نادر شد و پس از آن سوسن چلچراغ کانون توجهات داخلی گردید. همچنین این گیاه در منطقه شمال دره شهرستان نمین استان اردبیل هم گزارش گردیده و هم اکنون از طرف محیط زیست جزو آثار ملی طبیعی استان اردبیل ثبت گردیده است. سوسن چلچراغ به دلیل این همه زیبایی و ارزش، از سال ۱۳۵۵ رسماً توسط سازمان حفاظت محیط زیست مورد حفاظت قرار گرفت و در فهرست آثار ملی طبیعی کشور ثبت شده است. سوسن چلچراغ هنوز هم به طور کامل توسط سازمان حفاظت محیط زیست گیلان نگهداری می‌شود و با توجه به نادر بودن این گل ملی و ثبت شده در فهرست میراث طبیعی، سازمان محیط زیست اطراف این زمین را حصار کشی کرده و از آنجا که این منطقه جزء مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور است هرگونه بهره برداری از آن تنها با مجوز رسمی از دفتر وزارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور ممکن خواهد بود(منبع ویکیپدیا).

برنامه ما از ساعت 4:15 دقیقه بامداد روز آدینه از میدان نوبنیاد با حرکت مینی بوس آغاز می شود. مسیر طولانی است و پس از گذشتن از شهرهای کرج و قزوین(80 کیلومتری پس از قزوین) از دوراهی لوشان وارد لوشان می شویم و دوست عزیزمان که از محلی های لوشان است به ما می پیوندد. ساعت 7:40 لوشان را ترک کرده و ساعت 8:10 صبح در امامزاده محمد حنفیه (ع) پس از توقفی 50 دقیقه ای جهت صرف صبحانه و استراحت ساعت 9 به سمت روستای بربن (Bereben) به راه می افتیم. مسیر کوهستانی و بسیار زیبا است با افزایش ارتفاع و بالا رفتن از جاده درختهای سرو کوهی خودنمایی کرده که منظره بسیار جالبی را بوجود می آورد.

ساعت 10:10به روستای بربن با مختصات جغرافیایی N:36 43'59.2" و E:049 42' 33.3" با ارتفاع 1967 متر از سطح دریا می رسیم.  همگی از ماشین پیاده شده و مسیر داماش را پیش می گیریم. ماشین هم از جاده مستقیم بربن-داماش به سوی داماش راهی می گردد. البته مسیر ما هم از کنار جاده خواهد بود.

این روستا روستایی ییلاقی بوده و در فصل سرما خالی از سکنه است.

1-     روستای بربن

مسیر خود را از کنار جاده خاکی در پیش می گیریم. مسیر چمنزار و تپه ماهور است که پیمایش را ساده می کند. در مسیر گلهای شقایقی است که نسبت به گلهایی که تا حالا دیده بودم بسیار بزرگتر است. در بالای تپه ها وجود استخرهای مصنوعی که ظاهراً برای نگهداری آب برای دامها است صحنه های زیبایی را خلق می کند.

 

2- اعضای گروه

3- استخرهای بالای تپه ها

هوا در این روز آدینه صاف و آفتابی است ولی وضعیت کم کم در حال تغییر است بادهای شمالی به همراه خود مه به همراه دارند و نوید بخش روزی بسیار زیباست. دوری از هوای آلوده شهرهای بزرگ و بودن در این بهشت زمینی برای همه ما بسیار لذت بخش است.

4- ورود مه

 در مسیر کلبه های بسیار زیبای روستایی که ما غالباً در فیلمها و عکسها می بینیم وجود دارد که لذت این طبیعت گردی را بیش از پیش می کند.

5- کلبه

6- شقایق بزرگ (به دست کنار گل توجه کنید تا متوجه بزرگی گل بشوید)

7- کلبه

حدود ساعت 11 پس از پیمودن حدوداً سه و نیم کیلومتر جهت میانبر زدن جاده ماشین رو را ترک می کنیم و کمی به سمت شمال می رویم که با توجه به بیشتر شدن مه کار را کمی مشکل می کند و ساعت 11:45 پس از پیمایش 4120 متری در ارتفاع 2075 متری در

مختصات جغرافیایی N:36 44'27.0" و E:049 45' 21.1"

به بررسی مسیر از روی نقشه و مطالعات قبل از سفر از روی گوگل ارث می نماییم و مسیر تقریبی را پیدا می کنیم.

8- کوهنوردی در مه

در این مسیر تنوع گلها هوش از سرمان برده و همه مشغول عکاسی هستیم و به گم شدن کمتر فکر می کنیم. الان دیگه ساعت 12 شده و کمی هم مه رقیق شده و میشه تا حدود 100 متر را دید، صدای موتور سیکلت نشان از نزدیکی به جاده را دارد و پس از چند دقیقه به جاده می رسیم که کم تردد هم نیست.

پس از حرکت به موازات جاده در به دشتی مسطح می رسیم که در ارتفاع 1990 متری از سطح دریا با مختصات جغرافیایی N:36 44'50.7" و E:049 47' 09.0" قرار دارد، تا حالا 7770 متر راه اومدیم و برای صرف نهار از ساعت 13 الی 14 توقف می کنیم. جای نشستن ما نزدیک جاده هست و با توجه به نزدیکی به داماش افراد زیادی تردد دارند و در چند صد متری ما هم چند خانواده در طبیعت چادر زده اند. یکی از این رهگذران فردی محلی با قاطر است که پس از حال و احوال با بچه ها ما را ترک می کند.

9- گل

10- فرد محلی

11- درخت تنومند

خلاصه پس از استراحت و صرف نهار ساعت 14 مجدداً به راه افتادیم و ساعت 14:30 به سه راهیی می رسیم که مملو از جمعیت است و قصابی های زیادی هم مشغول به کارند. حالا دیگه مسیر را از جاده اصلی ادامه می دهیم و پس از پیمایش 11700 متری به روستای زیبای داماش می رسیم. این روستا در ارتفاع 1750 متری از سطح دریا با مختصات جغرافیایی N:36 45'15.2" و E:049 40' 32.5" واقع شده است. کارخانه آب معدنی داماش در ضلع غربی روستا واقع شده است.

وارد روستا می شویم و آدرس چشمه معروف داماش را از محلی ها می گیریم و پس از نوشیدن آب گوارا از چشمه و استراحتی کوتاه در ساعت 15 تا 15:25 به سمت هدف نهایی یعنی سوسن چلچراغ می رویم. که البته حیاط خانه ای در روستا با این گل زیبا روبرو می شویم که خستگی راه را از تنمان می زداید.

12- سوسن چلچراغ در حیاط خانه

بالاخره در ساعت 15:45 پس از پیمودن 13 کیلومتر در ارتفاع 1728 متری از سطح دریای آزاد در مختصات جغرافیایی N:36 45'45.6" و E:049 48' 10.6" چشمانمان به این گل زیبا در محدوده ای حفاظت شده که ماموران محیط زیست منطقه از آن نگهداری می کنند روشن می شود.

 

سوسن چلچراغ

A: روستای بربن، B: مسیر اشتباهی، C: نهار، D: 3 راهی داماش، E: کارخانه آب معدنی، F: چشمه داماش، G: گل سوسن چلچراغ

پس از گرفتن عکس سوار بر مینی بوس شده و راهی تهران می شویم. و ساعت 23:00 بالاخره این سفر به یاد ماندنی تمام می شود.

عکس ها از: آرش کوهرو و دوست عزیزمان آقای عظیمی